Son dövrlərdə Azərbaycanda dövlət saytlarına qarşı kütləvi DDoS (Distributed Denial of Service) hücumları qeydə alınıb. Bu hücumlar dövlət informasiya resurslarının dayanaqlılığına ciddi təsir göstərir və vətəndaşların elektron xidmətlərdən istifadə imkanlarını məhdudlaşdırır. Kibertəhlükəsizlik sahəsində işləyən mütəxəssislər bu cür hücumların arxasında hansı güclərin dayandığını araşdırır.
Hücumların Məqsədi Nədir?
DDoS hücumları əsasən dövlət qurumlarının IT infrastrukturunu sıradan çıxarmaq, ölkənin informasiya texnologiyaları sistemini sərgiləmək və vətəndaşlar arasında narahatlıq yaratmaq üçün edilə bilir. Bu cür hücumlar:
- Dövlət informasiya ehtiyatlarını istifadəyə yararsız hala salır;
- Elektron xidmətlərin fasiləsizliyini təhdid edir;
- Vətəndaşların dövlət portallarından istifadəsini məhdudlaşdırır;
- Kibermüdafiə sistemlərini sınamaq və zəif nöqtələrini ortaya çıxarmaq məqsədilə edilə bilir.
Hücumlara Qarşı Görülən Tədbirlər
Azərbaycanda Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Xidməti (XRİTDX) bu hücumları dayandırmaq üçün müxtəlif tədbirlər görür. Bunlar arasında:
- Zərərli trafikin mənbəyini təmizləmə;
- Dövlət saytlarını qorumaq üçün xüsusi filtrasiya sistemlərini tətbiq etmə;
- Hücumun miqyasını və mənbəyini müəyyən etmək üçün analizlər aparma;
- Hücumları dayandırmaq üçün qabaqlayıcı tədbirlər alma.
Vətəndaşlar Nə Edə Bilər?
DDoS hücumları zamanı internet istifadəçiləri və dövlət portalından istifadə edənlər aşağıdakı tədbirləri görə bilərlər:
- Rəsmi mənbələrdən gələn məlumatlara etibar etmək;
- Kibertəhlükəsizlik qaydalarını gözləyərək şübhəli linklərə klik etməmək;
- Şəxsi məlumatlarını qorumaq üçün iki addımlı autentifikasiya istifadə etmək.
Nəticə
Dövlət saytlarına edilən bu cür hücumlar ölkənin kibertəhlükəsizlik sahəsindəki müdafiə imkanlarının daim təkmilləşdirilməsini vacib edir. Bu sürecdə həm dövlət qurumları, həm də vətəndaşlar öz kibermüdafiə tədbirlərini artırmalıdırlar. Hücumların qarşısını tam almaq mümkün olmasa da, zərərlərini minimuma endirmək üçün effektiv strategiyalar əhəmiyyətlidir.
